NASA je napravila veliki iskorak u proučavanju cvetanja biljaka koristeći napredne tehnologije za praćenje vegetacije iz vazduha. Ova inovativna istraživanja su deo sveobuhvatnog pristupa razumevanju sezonskih ciklusa cvetanja, koji su od vitalnog značaja za mnoge biljne vrste – od useva do kaktusa. Budući da cvetanje zavisi od promena temperature, svetlosti i padavina, praćenje ovog procesa tradicionalnim metodama često ne omogućava širi uvid u globalne promene.
NASA i spektrometar za snimanje biljaka
Kako bi premostili ove izazove, naučnici iz NASA-ine laboratorije za mlazni pogon (Jet Propulsion Laboratory – JPL) razvili su spektrometar za snimanje koji omogućava detaljno mapiranje pejzaža u stotinama talasnih dužina svetlosti. Tokom istraživanja u južnoj Kaliforniji, ovaj instrument je postavljen na avion i prikupljao je podatke sa hiljada hektara prirodnih rezervata, beležeći cvetanje biljaka tokom nekoliko meseci.
“Ovo je prvi put da je instrument korišćen za stalno praćenje vegetacije tokom vegetacione sezone, što ovo istraživanje čini ‘prvim takve vrste'”, rekao je David Schimel, naučni istraživač u JPL-u.
Naime, cvetovi često traju svega nekoliko nedelja, što otežava praćenje u realnom vremenu. “Jedan od izazova je što, u poređenju sa listovima ili drugim delovima biljke, cvetovi mogu biti prilično prolazni”, ističe Yoseline Angel, naučnica sa Univerziteta Merilend-Koledž Park i NASA-inog Centra za svemirske letove Godard.
Istraživači razvili tehniku koja omogućava razlikovanje cvetova
Da bi otkrili spektar boja koji prati cvetanje, istraživači su razvili tehniku koja omogućava razlikovanje cvetova od drugih pejzažnih karakteristika poput tla i senki. Koristeći spektrometar AVIRIS-NG (Airborne Visible/InfraRed Imaging Spectrometer-Next Generation), uspešno su uhvatili čak 97% suptilnih spektralnih razlika među cvetovima, listovima i pozadinskom pokrivenošću, identifikujući faze cvetanja sa 80% sigurnosti.
Cvetni pigmenti poput karotenoida, betalaina i antocijanina igraju ključnu ulogu u reflektovanju i apsorbovanju svetlosti na jedinstvene načine, omogućavajući preciznu analizu i identifikaciju biljnih vrsta. Rukovani spektrometri se koriste za terenska istraživanja, dok sofisticirani uređaji poput AVIRIS-a lete iznad terena, omogućavajući kontinuirano praćenje, saopštila je NASA.
Angel i njen tim koriste podatke i iz svemira, zahvaljujući sestrinskom instrumentu EMIT (Earth Surface Mineral Dust Source Investigation), koji kruži na Međunarodnoj svemirskoj stanici i mapira minerale u sušnim regionima Zemlje. Kombinacija ovih podataka može pomoći u predviđanju fenomena supercvetanja, kada se velike površine pustinjskog cveća procvataju nakon obilnih kiša.
“Jedan od užitaka u istraživanju cveća je entuzijazam građanskih naučnika”, rekla je Angel. “Imam obaveštenja sa društvenih mreža na telefonu”, dodaje, naglašavajući koliko je važno ostati u toku sa aktivnostima divljeg cveća širom sveta.
Istraživanje cvetanja cvetnica podržano je u okviru kampanje SHIFT (Surface Biology and Geology High-Frequency Time Series), zajedničkog projekta Nature Conservancy, Univerziteta Kalifornije u Santa Barbari i JPL-a, uz podršku Kalteka i NASA-inog Earth Science Technology Office-a. Istraživači veruju da će rezultati ovog rada pružiti ključne informacije ne samo za očuvanje ekosistema, već i za podršku poljoprivrednicima i upraviteljima prirodnih resursa, koji se oslanjaju na cvetnice i oprašivače za proizvodnju voća, orašastih plodova, lekova i pamuka.
Foto: Unsplash
